Bir psikolojik manipülasyon (İnsanları, kendi istekleri dışında etkileme ve yönlendirme) yöntemidir. Siz de farkında olmadan gaslightinge maruz kalmış olabilirsiniz. Türkçe, tam karşığı kullanılmadığından, İngilizcesi kullanılmaktadır.
Adını 1938 yapımı Gaslight filminden almaktadır. Filmde, eşinin teyzesinden kalan mücevherleri çalmak isteyen adam, kadını zamanla akıl sağlığını kaybettiğine inandırır. Sonrasını, isteyen izlesin lütfen ☺️
Peki, kimler gaslighting uygular? Bir ya da birden fazla insanı kendi amaçları doğrultusunda yönlendirmek, pasifize etmek, saf dışı bırakmak, kullanmak isteyen ya da bunları bilinçsiz yapan kişiler…
Gaslighting uygulayanların bazı kişilik bozuklukları olabilir: Narsisistik, anti-sosyal (psikopat), borderline (sınır) kişilik bozuklukları olan insanlar, bunu farkında olmadan da yapıyor olabilir.
Yapılanlar: – Siz doğrusunu bilseniz bile, yalan söylemek.
– Daha önce söylediklerini inkâr etmek.
– Başkalarını size karşı olmaya yönlendirmek, sizi onlara kötülemek.
-Size ya da başkalarına akıl sağlığınızı kaybettiğinizi söylemek.
– Çevrenizdeki kişilerin yalan söylediğine sizi inandırıp yalnız kalmanızı sağlamak.
– Yaptıklarıyla sözlerinin uyuşmaması.
– Yaptıklarını zamana yaymak, planlı hareket etmek.
– Yaptıkları ve söylediklerini tekrar etmek, sonuna kadar savunmak.
– Özgüveninizi sarsmak ve aslında olmadığınız kişi olduğunuza sizi inandırmak.
– Ara sıra sevgi gösterisi yapmak, aslında sizi düşündüğünü ifade etmek.
– En sonunda, planları her neyse onu uygulamak. Bu plan sadece sizin eksik, kötü, başarısız hissetmenizi sağlayıp bundan haz duymak da olabilir.
Gaslighting uygulayan kişi, sizin için önemli biri olmalıdır: Aileden biri, akraba, iş arkadaşı, işveren, amir… Yoksa sizi etkileyemez zaten.
Gaslightinge maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, mutlaka destek alın; çevrenizden ya da psikolog desteği… Bu, aslında kim olduğunuzu hatırlamanıza yardımcı olup yapılan gaslightingi boşa çıkaracaktır ve sonuçta ruh sağlığınızı korumaya yardımcı olacaktır.
Fotoğraf: Gaslight film afişi. Film siyah-beyaz olduğu için, renklendirilmiş afişi eski haline döndürdüm ☺️